DECYDUJĄCY CZYNNIK

Innymi słowy — można twierdzić, że wprawdzie decydującym czynnikiem z punktu widzenia liczby widzów jest liczba miejsc udostępnionych, ale nie bez znaczenia jest również ich „pochodzenie”. Lepszych efektów należy spodziewać się tam, gdzie większa liczba miejsc powiązana jest z mniejszą liczbą przedstawień. Można zatem przypuszczać, że teatry operowe należą do takich instytucji artystycznych, w których małej liczby miejsc nie można substytuować więk- kszą liczbą przedstawień.Chcąc wyjaśnić to zjawisko, trzeba by analizować socjologiczne reguły rządzące widownią tego rodzaju teatrów. Nie dysponuję tutaj odpowiednim materiałem empirycznym. Mogę więc sformułować jedynie hipotezę, że istotną rolę odgrywa fakt, że potencjalna widownia poszczególnych przed­stawień bywa bardzo różna, w zależności od tego, jacy wykonawcy poja­wiają się na scenie. Opera w największym chyba stopniu, spośród analizo­wanych w tym rozdziale instytucji, ma charakter gwiazdorski.